Yıllardır teknolojinin içinde olan okuyan yazan birisi olarak Türkiye’nin en çok okunan gazetelerinden Hürriyet web sitesinin daha ileriye gitmesi için detaylı bir analiz çıkardım. Bunların bir kısmı hemen yapılabilir, kimi öneriler için kullanıcı adım adım eğitilip alıştırılmalıdır, kimi yatırım getirir, bazıları ise son derece basit ama etkilidir.
Hürriyet Web Sitesi Nasıl Olmalı?
- Yazılar şifrelenmemelidir. Şu an makalelere gidip bir yazıyı alıp başka yere kopyaladığınızda karşınıza anlamsız karakterler geliyor. Elbette bu Google aramaları için de olumsuz siteden faydalanmak isteyenler için de. Hedeflenen, yazıları izinsiz alan siteleri engellemek ama bu onları durdurmuyor aşılması kolay bir teknik çünkü. Sadece site web standartlarının dışına çıkmış oluyor ve ortalama kullanıcı istediği bilgiyi yedekleyemiyor, alıntılayamıyor.
- Düzgün bir SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) mekanizması çalıştırılmalı. Mesela başlıkta sadece Hürriyet değil başlık, konu adı yer almalı. Her sayfada ilgili konunun anahtar kelimeleri yer almalı. Şu anda Habertürk’ün ilk sayfada çıkan haberleri gibi haberler ilk sayfada çıkmalı. Google’da yıllardır arama yapıyorum ama hiçbir konuda Hürriyet’i ilk sayfada görmüyorum.
- Editörler link vermenin ne demek olduğunu artık öğrenmeli! Şüphesiz biliyorlardır. Ancak kullanılmadığı için bu şekilde yazma ihtiyacı hissettim. Web gazetesinde, basılı versiyondan farklı olarak dış linkler ve akışkan linkler verilebileceğini örneğin bu sitedeki snap gibi bir ismin üstüne gelince haberdeki kişileri tanıtan mini pencereler açılabileceğini anlasınlar.
Örneğin haber bir siyasetçi üzerine ise kişinin adının üstüne gelince ufak resmi ve kısaca kim olduğu ve hakkında diğer haberlere gitmek için ve o habere konu olan olayın videosu varsa tıklanabilmesi için link olsun. Bu linki dileyen ziyaretçi kapatsın. size bir örnek vermek istiyorum canım Atatürk konu ise lütfen bu cümledeki Atatürk kelimesinin üstüne gelin açılan pencereyi göreceksiniz. - Hürriyet websitesi için özel yazıtipi tasarlatsın. Bir font tasarım uzmanı ile anlaşılsın ve font yaptırılsın. Bu font gerek resimlerin içinde gerek başlıklarda sifr denilen web tasarım teknikleri ile ana başlıklarda kullanılsın. Böylece başlıklardaki görsel kabalık estetiğe ve uyuma dönüşsün.
- Mobil cihaz desteği öne çıksın. Artık cep telefonları, Iphonelar minik netbooklar günlük hayatın içinde yer alıyor ve insanlar sitelere bunlarla giriyor. Bir gazete girilen cihaza en uygun arabirimle sunulmalıdır. Plazma/LCD bir TV den Internet’e bağlanan kullanıcı da buna uygun görüntü görmeli.
- Vatandaş Medyası. Vatandaşın oluşturduğu içerik ile haber aynı sayfada olsun. Diyelim bir acil olayı anlatıyorsa haber, haber merkezine gelen ceplerden çekilmiş kısa videolar aynı sayfada gösterilsin ve bunun için vatandaşa telif ödensin. Örneğin bir yerde bir olay mı oldu? Hemen konu gazeteye girsin ve bölgede olan vatandaş anında videosunu cepten belli bir numaraya yollasın (Özellikle 3G ile giderek sıradanlaşacak bu olay şimdiden hazır olmalı)
- Haberlerin altına tuttum / like benzeri bir düğme gelmeli. Ayrıca haberlere oy verilebilmeli.
- Basılı gazetenin birebir kopyası en azından önceki günler için tümüyle ulaşılabilir olmalı. Bu dijital versiyondan farklı olarak sizin özellikle eklere tam olarak ulaşmanızı sağlayacaktır. Çoğu zaman eklerin haberlerini sitede bulmak çok zor oluyor. Arşiv tarama için de anlamlı olacaktır.
- Doğan grubunun tüm sitelerinde aynı haberler olmamalıdır. Milliyet sitesine giren Hürriyet’teki haberin aynısını bulmamalı. En azından konunun işlenişi farklı çizgilerde olmalı.
- Erotik (!) denebilecek kadar kadın görüntüsünü kullanan, basılı gazetede yer almayan haberler için, magazin bölümü aktif edilmelidir. Ana sayfadaki eğilim bu yönden habere kaymalıdır. Sadece ana sayfadaki bu haberler nedeniyle Hürriyet web sitesini okumayanların milyonlar olup olmadığı bağımsız anketlerle ölçülsün.
- Hürriyet basılı sayfaların yarattığı sayfa sınırlarının Internette olmadığı, çok çok uzun dosya konularının hazırlanabileceği anlaşılsın. Böylece bir konuyu neredeyse kitap gibi detaylı anlatan dosya konuları bilgi almak isteyen okura sunulsun.
- Yüzlerce genç köşe yazarına istedikleri konuda yazabilecekleri başlıklar açılsın. Ama bunlar blog tarzı değil yine haberciliğin etik ve titizliğinde ve nesnelliğinde olsun.
- Reklam sistemi cinsel destek fantezi ve turizmden öte içerikle dolsun. Reklam körlüğünü önlemek için banner reklam yerine ciddi ürün tanıtımları olsun. Biz bilgisayarcılar bunu bilgisayar dergilerinden biliriz. Artı ve eksileriyle dürüstçe tanıtım yapan editörler olsun.
- Özellikle haber galerilerindeki tüm resim ve fotoğraflar için izin alınsın ücreti ödensin. Orijinal içeriğe link verilsin. Ve belli haberlerde Copyright değil Creative Commons kullanılmaya başlansın. Bu özellikle rahatsızlık veren bir durum. Hürriyet kendi haberleri için izinsiz kullanılması halinde yasal işlem yapılır derken başka sanatçıların binlerce fotoğrafını kaynak bile belirtmeden kullanılaibliyor. Örneğin worth1000.com sitesinin galerilerinden.
- En önemlisi sıkı durun, Hürriyet okurlarına kuponla Amazon Kindle versin. Böylece okurları gazeteyi gerçek anlamıyla online okusun ve bu Kindle ile kağıt basım masrafları azaltılsın. Ayrıca Amazon Kindle ın ekranında görünen reklamlardan Hürriyet gelir elde etsin ve Kindle’lar çok az kuponla ya da ücretle satılsın.
- Yıllar önce açılan ve sonra kapatılan Hürriyet Bilim yeniden ve sağlam bir bilim kuruluyla açılsın ve şu Tübitak Bilim Teknik rezaletine alternatiflerden olsun.
- Ayşe Arman’ın cesaretinde ve doğallığında gündelik yaşamı yazacak yazarlar öne çıkarılsın.
- Gazetenin öğretme misyonlu bölümleri olsun. Örneğin her sayfanın en altında bari bir şey koyalım diye konulan reklam bannerlarının vb. yerine diyelim her girişinizde değişen bir kültürel özet bilgi bunları biliyor musunuz veya yabancı dildeki bir cümlenin Türkçe açıklaması olsun. Böylece insanlar her girdiklerinde ufak bir genel kültür bilgisi alsın.
- Dış dünya haberlerinin sayısı arttrılsın. Örneğin CNN sitesine girdiğimizde o tüm dünyayı kucaklayan her yer ve her insan bizi ilgilendirir hissini güçlendirecek kadar dünya haberciliği yapılsın.
- Sabah gazetesi web sitesinde olduğu gibi gerek engelliler, gerekse dinlemek isteyenler için otomatik çalışan sesli haber okuma sistemi kurulsun. Bu sistem Türk yapımı ve Bilişim Rüzgarı’nda tanıtımı da yapılmıştı. Böylece istenirse Podcast istenirse başka bir işle uğraşılırken haber dinleme yapılabilsin.
- Tüm haberlere Akıllı işaretleme sistemi gelsin. Örneğin şiddet içerir, şu yaştan yukarısı içindir gibi. Böylece kafası kesildi, gitar kutusuna konuldu haberini öğrencilerim de yanlışlıkla okumuş olmasın.
- Hürriyet sitesi için de kupon verilsin. Şöyle ki dijital üye olan ve belli adette ziyaret eden yorum yazan puan veren kişiler günlük gazete almış gibi emaillerine sanal kuponlar gelsin ve bazı haklardan yararlansınlar.
- Gazetenin wiki bölümleri olsun. Belli bir uzmanlık dalında haberler bu wikilere eklensin. Böylece arşivde kuru kuruya sayfa aramaya benzeyen bilgi avcılığı günümüzün web 2.0 teknolojilerine uygun hale gelsin.
- Haberlerde etiket / tag kullanımı etiketleme öne çıksın. Daha sonra belli konuları ararken bu kolaylık sağlayacaktır. Milliyet sitesindeki okurlara tag verme teşviki çalışmaları Hürriyet’e de taşınsın.
- Üyeler haberlerin yanına not alabilsin. Ve haberlerin belli yerlerinin altını çizebilsin. Tekrar geldiklerinde o haberi kendi notlarıyla tekrar görebilsin. Ve notlar ayrıca kendi üyelik sayfalarında olsun.
- Üyeler sayfadaki tüm öğelerin yerini değiştirebilsin. İstedikleri yere taşıyabilip kapatıp açabilsin. Bir dahaki gelişlerinde hazırladıkları düzende görsün ve ilgilendikleri başlıklar istedikleri kadar arttırılabilsin.
- Site navigasyonu / gezinme menüsü soldan üste alınsın. Newsweek ve CNN gibi alanlarında lider medya kuruluşlarının navigasyon sistemi esas alınsın.
- Canlı yayınlar sitedeki haberlerle entegre olsun. Videolar ve foto galeriler ayrı sayfalarda açılmasın.
- Sayfa gösterimini kabartmaktan başka işe yaramayan sayfanın kendi kendine yenilenmesi / refresh tekniği yerine AJAX teknikleri ile ilgili alan Flash şekilde güncellensin.
- Belediyenin durakları ve Alışveriş merkezlerinde belli yerler kiralansın ve çok sağlam kiosklar içinde Hürriyet gazetesi dijital olarak okutulsun. Yani durağa gelen kişi otobüs beklerken dokunup bir haberi okuyabilsin. Dokunmatik ekranla haberler arasında hızla gezebilsin. Örneğin Dolar, Euro kurları ve anahaberler buradan geçsin.
- Okunmuş gazeteleri geri toplamak için gazete bayilerine geri bırakma kampanyası başlatılsın. Her gün gelip satılamayan gazeteleri geri alan kamyonlar bu okunmuş önceki günlerin gazetelerini de alsın. Hem çevre korunsun hem ekonomi.
- Son olarak çabuk olunsun. Ne teknoloji, ne ekonomik kriz kimseyi beklemiyor. Ve onlar yapmazsa emin olun rakipleri yapacaktır. Burada yazdıklarımın efektif görünenlerinin kısa sürede yapılmış olduğunu duyacaksınız, göreceksiniz. Her zamanki gibi bizden bahsedilmeden 🙂
Süleyman Sönmez 25 Mart 2009
TAKİP İÇİN HARİKA BİR ZAMAN! ŞİMDİ!