Susuzluk, yüksek rakımlı yerleşim bölgelerinde farklı bir boyutta yaşanıyor. Çölün denize kıyı olduğu kentsel yaşamlardaki gibi denizden tuzu arıtıp suyu kullanmanız da mümkün değil. Bir şekilde suyu korumak gerekiyor. Su ise doğa kanunu olarak dağlardan akarak alçak kesimlere gider. Rolex Awards kazananı eğitim reformisti, mühendis Sonam Wangchuk, buzdan kuleleri ile sıra dışı ve yaratıcı bir çözüm bulmuş.

Video izleyelim mi önce?

Aceleniz varsa özet video 🙂

Şunu iyi bir anlayalım diyorsanız detaylı video:

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Çalışmanın yapıldığı yer Ladakh, Hindistan’ın bir bölgesi ve Himalayalar’da. Küresel iklim değişikliği orayı da etkilemiş. 3500 metrede yaşayan çiftçiler susuzluk çekiyor.

TAKİBE ALIN:

X (Twitter) Takip Edebilirsiniz: 
twitter.com/ssonmez

Bilimkurgu okumayı seviyorsanız,
Starbul ilginizi çekecektir. www.starbul.com

Youtube Kanalım: 
www.youtube.com/suleymansonmez 


Mühendis, bilim insanı ve eğitimci Sonam Wangchuk, sürekli, suyu daha uzun süre saklamanın yolunu arıyor.

Buz halinde katılaşmış suyu eskiden Osmanlı zamanında mağara ve kuyularda saklarlardı ve yaz aylarında tatlılar için satarlardı.

Çevredeki arazide bu tür bir oluşum yoksa önce güneşin etkisini kesmek için buzu yansıtıcı bir şeylerle örtmek geliyor insanın aklına.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa
Mühendis Sonam Wangchuk

Buzu örtmek pratik değil. Bunun yerine güneş ışınlarının eritememesi için yüzey alanını küçültüp, hacmi artırmak gerektiği ortaya çıkıyor. Amaca en uygun cisim elbette küre ama küre işlenmesi zor bir şekil. Koni cismi soruya cevabı veriyor. Aynı miktarda buz düz olduğunda çok daha hızlı ve kolayca eriyor.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet’te dini yapılar olan taştan yapılmış konik “Stupa”ları inceliyor.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa
Geleneksel Tibet Taş Stupa

Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Yukarıdan aşağı akan su kaynaklarına hortumlar bağlanıyor. Uçlarına dik şekilde yaklaşık 20 – 30 metrelik su boruları takılıyor. Ancak bir şey eksik. Buzun çökmemesi için bir iskelet yapı. Bunu da çalı türü ağaçların gövdesi oluşturuyor. Yapay malzeme gerektirmeden kısa sürede buz höyükleri oluşuyor.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa
Bu kulelerin iskeletini oluşturan bitkiler

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Buz Konileri Projesi Ne Sağlıyor?

Yaz mevsiminin daha sıcak, yağmursuz ve kurak günlerinde, düzenli sulama ağı damla damla bitkileri suluyor. Kurak vadi cennete dönüşüyor. Aşağıdaki fotoğraf bir mucizeye bakmak gibi.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Sulama sistemi için buzul kulelerden köy çölüne 2,3 km boru döşeniyor.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Halk 5000 fidan ekiyor. Sistem 1.5 milyon litre su sağlıyor tarlalara. Rolex Award fonlarıyla 30 metre yüksekliğinde 20 buz stapası yapılıyor.

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

Sonrasında iş bitmiyor. Mühendis Wangchuk, eğitim için SECMOL’da gençlerle çalışmalar yapıyor. Ekolojik çözümler üretmek için Ladakh’ın Öğrenci Eğitim ve Kültür Hareketi, Alternatif Okulu ile bölgede üniversite kurmak istiyor.

Anlatılanların ışığında aşağıdaki videoyu izlemek lazım

İkinci video da çok güzel anlatıyor durumu

 

Yazıyı yazmak istedim çünkü ülkemizde de uygulanabilecek alternatiflerine göre son derece düşük maliyetli harika bir çözüm. Ayrıca bu düşünüş şekli başka icatlarda da kullanılabilecek yaratıcı bir tetikleyici gibi. İnsanı, “Elden ne gelir, buralar, kurak bir şey yetişmez” karamsarlığından da çıkarıyor.

Mühendislik, dünyanın en önemli alanlarından birisi. Çözüm bulmak için düşünen gözleyen daha çok mühendise ihtiyacımız var.

Fikirlerimiz olabilir ama fikirler hayata geçtiğinde ancak yararlı oluyor.

Çevremize bakalım, yapılması imkansız bir şeye çare olalım!

Not: Bu yazıyı paylaşmanızı ve çevrenize yaymanızı rica ediyorum. İnsanlığın susuzluktan kurtulmasını sağlamak için bir adım.

EK1: Fikir süratle dünyaya yayılıyor. İşte İsveç Alplerinde Buz Stupası

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

EK2: TEDX KONUŞMASI

EK3: 3 Idiots filmini izlemediyseniz lütfen izleyin. İşte çoğu kişi için esin kaynağı olan filmdeki ana kahramanın da bu yazıda çalışmalarını anlattığım Sonam Wangchuk olduğu düşünülüyor. 🙂

EK 4: Su Elde Etmek İçin Kullanılan Alternatif Teknoloji ve Yöntemler İçin Tıklayın

Suyu Elde Etmenin Alternatif Yolları

 

 

Mühendisimiz, köprü altlarında biriken buzları inceliyor sıcak günlerde bile erimediklerini görüyor. Ardından Tibet'te dini yapılar olan taştan yapılmış konik "Stupa"ları inceliyor.Böylece fikir kafasında oluşuyor. Yukarıdan aşağı akan su tazyikli olur yerçekimi gücüyle borudan yukarı fışkırabilir. Soğuk kış mevsiminde,   sulama sistemlerinde olduğu gibi havaya püsküren su tanecikleri hızla donarak kara ve buza dönüşür. İlkbahara dek bu şekliyle kalır. Tibet,Su,Buz,Stupa Tibet Çölünde Buz Kuleleri | Susuzlukla Mücadele | Ice Stupa

KAYNAKÇA

http://www.rolexawards.com/profiles/laureates/wangchuk_sonam/overview

http://secmol.org

Wikipedia Sonam Wangchuk
https://en.wikipedia.org/wiki/Sonam_Wangchuk_(engineer)

Twitter Sonam Wangchuk hesabı: https://twitter.com/wangchuk66

Youtube Sonam Wangchuk hesabı: https://www.youtube.com/channel/UC8gEnWuuNnBc6QPghEFUlhA

 

TAKİP İÇİN : Yazdığım Kitaplar | Youtube | Twitter | Instagram



3 YORUMLAR

  1. Merhaba
    dışarıdaki hava suyu donduracak kadar soğuk olduğu anlaşılıyor peki borudaki suyun donmaması nasıl sağlanıyor acaba ?
    iyi günler

Ayten Yıldırım için bir yanıt yazın

Yorumunuzu yazınız
İsminizi Yazınız