Fikir üretenler ve tasarımcılar, müzik besteleyenler, yazarak aktaranlar, reklam yazarları, video sinema üreticileri yıllardır çalışmalarının başka sanatçılar(!) tarafından çalınmaması el değiştirmemesi için çaba harcıyorlar. Bu öylesine zor bir iş ki çalışma dijitalleştikçe ve kağıt üstüne basılması zorlaştıkça içinden çıkılmaz bir hal alıyor.

internetenotergerek
Görsel: LarimdaME | Creative Commons lisansı ile kullanılmıştır.

Notere gittiğimizde resmi bir evrakı onaylatırız. Noter bir kopyasını alarak saklar. Üzerine zamanı belirten bir damga vurur. Siz bu belgeyi orijinal belge yerine kullanabilirsiniz aynı zamanda ürettiğiniz eserin ne zaman üretildiği kayıt altına alınır.

Burada dikkatinizi çekmek istediğim aşama ise “bir kopyasını noter saklar” bölümü.

Böylece siz zamanı geldiğinde noterdeki belgeyi kaynak göstererek hukuki yoldan hakkınızı arayabilirsiniz. Belgenin saklanmasındaki mantık budur.

Peki üretilen şey bir filmse veya fotoğrafsa? Çıktısının alınıp kağıt üstüne dökülemeyen eserler video formatı gibi bir saklama medyası ile sunulmalıdır. Yani DVD formatı içinde programladığınız bir yazılımı gibi.

Bu takdirde bir kasada saklanması gündeme gelir. Kasada geri alınmamak şartıyla saklanır ve yine zaman damgası ile damgalanır.

Noterlik Kanunu ilginizi çekiyorsa buradan tüm detaylara ulaşabilirsiniz:
http://www.tnb.org.tr/GenelBilgiler/noterlikkanunu_tr.htm

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ’NDEN
EMANET İŞLERİ :

Madde 62 – Noterler, saklanmak veya bir şahsa verilmek üzere getirilen emanetleri, aşağıdaki hükümlere göre muhafaza ederler.

Tutanağın bir örneğini emaneti veren alır; bir örneği de emanet kimin için yatırılmışsa ona tebliğ olunur.

EMANETİN SAKLANMASI :

Madde 63 – Emanetler, noter tarafından uygun şekilde saklanır.

İlgili isterse, emanet bir muhafazaya konulup, kendisi ile noter tarafından mühürlenerek milli bir bankada, banka bulunmayan yerlerde demir kasa veya sağlam bir dolapta saklanır.

Tescil ücreti :

Madde 6- Kanun uyarınca tescili gereken işlemlere ait kağıtlardan, işlem başına maktu olarak 80-KR. tescil ücreti alınır.

2009 YILI İÇİN
Emanetlerin saklanması ücreti :

Madde 7- Noterler, saklayacakları emanetler için (emanet ister eşya, isterse kıymetli evrak olsun) maktu olarak yıllık 5.89-TL. ücret alırlar. Tutanakta yazılı emanetler birden fazla olsa dahi, tek saklama ücreti alınır.

Emanetlerin saklanması ayrıca gideri gerektirmekte ise noter, birinci fıkra uyarınca alacağı ücretten başka, bu sebeple yapacağı gerçek gideri de ilgilisinden alır. Emanetler birden fazla kişilere ait ise, emanetlerin miktarına ve kapladığı yere göre, gider aralarında paylaştırılır.

Saklama süresi kanunca belirtilmiş olan hallerde ücret, belirtilen süre için peşin olarak alınır. Saklama süresi kanunca belli olmayan emanetlerin ücreti, her yıl peşin olarak alınır.

Noterin değişmesi halinde, ayrılan noter, aldığı saklama ücretinden geriye kalan süreye ait tutarı yeni notere devreder.

INTERNET’E DE NOTER GEREK!

İş Internet ve sayısız dijital yayına geldiğinde noterliklerin neden halen tamamen dijital hale gelmediğini düşünür dururuz.

TAKİBE ALIN:

X (Twitter) Takip Edebilirsiniz: 
twitter.com/ssonmez

Bilimkurgu okumayı seviyorsanız,
Starbul ilginizi çekecektir. www.starbul.com

Youtube Kanalım: 
www.youtube.com/suleymansonmez 


Eğer bir gün mevzuat değişir Noterler Birliği bu işe tam manasıyla girişirse onlara bir ön çalışma çıkarmak istedim. Süreci hızlandırma adına.

İlk iş sitelerindeki telefonların altına e-posta adresleri girmeliler. Kendilerine fikir sormak istiyorum ama telefonla anlatması zor. 🙂

Şaka bir yana Yönetim Kurulu’nda e-noterliğin buna bağlı olarak e-devletin önemini gayet iyi bilen ve konu üstüne makaleler yazan üyeler var.
Bu işi bilgisayar sistemleri açısından ele aldığımızda görülen ilk iş; ciddi bir yatırımın gerektiğini kabul etmek.

  1. Çok güçlü güvenilir server ağı ile kendilerine gelen dosyaların bir kopyasını asla değiştirilemez ve sistemin yöneticileri tarafından bile okunamaz hatta özel mahkeme izni olmadıkça kolluk kuvvetleri tarafından bile okunamayacak şekilde. (Şu an basılı kağıtları nasıl koruyorlarda aynı şekilde) koruyacak bir bilgisayar sistemi kurulur
  2. Kişi dosyasını seçer ve Noterlik sistemine yükler (upload )
  3. Dosyaya eşsiz bir zaman dosyası vurulup birçeşit sertifika elde edilir.
  4. Kişi mobil ödeme gibi bir yolla basitçe cep telefonundan veya kredi kartından / havaleyle ya da Paypal ile ödemesini yapar.
  5. Sertifika müşteriye gönderilir ve sisteme yollanmış olan dosya anlaşılan yıl boyunca saklanmak üzere şifrelenerek serverlara kaydedilir.
  6. Bu şifreleme de iki anahtar kullanılır. Müşteri anahtar sertifikası girilmedikçe dosya server hack dahi edilse okunamaz. Bankacılık sisteminin yıllardır Internette kullandığı sertifikalar gibi.
  7. Müşterinin dosyası bir şekilde gerektiğinde mahkeme kararı ile ve müşteri şifresi ile dosya açılır. Delil olarak kullanılır.

Sistemin olası açıkları. Müşteriye gönderilen ikinci anahtar sistemde kayıt edilmemelidir. İkinci kez elde edilememelidir. Bu çok önemlidir. Bilgisayar güvenliği ihlallerinin büyük kısmı içeriden bizzat personel veya taşeron firmalar tarafından gerçekleştirilir.

Müşteri kendisine gelen anahtarı kaydetmez kaybederse diyelim e-posta adresinde saklarsa ve bir şekilde e-posta hesabı çalınırsa iş içinden çıkılmaz hale gelir. Teknik olarak dosya işe yaramaz hale gelir.

Bu şekilde saklanan eserler dijital olarak pek çok çalınma olayını çözecektir.

Önerilerinize açığım sizce nasıl olmalı?

ÖNEMLİ NOT: Yıllardır kullandığım TASDİX sistemi bir dönem e-noter olarak göründü. Sayısal zaman damgası ile. Bence sistemin bir iyi bir kötü tarafı var.
İyi tarafı dosyanızı bir yere yüklemediğinden sizden başka kimse göremiyor. Kötü tarafı yine dosyanızı bir başka yere yüklemediğinden Hakimler için teknik olarak açıklanması ve zaman damgası ile örnek almanın farkının anlatılması gerekiyor. Tasdix müşterinin izin verdiği dosyayı saklayacak şekilde geliştirilse neredeyse harika bir sistem.
Ama kanunen noterlerin görev ve yetkileri de ortada. Dijital dünyada bu işi yapmaları gereken aslında noterler.

Kaynakça:

Elektronik İmza Kanunu
http://www.kamusm.gov.tr/tr/Bilgideposu/Mevzuat/kanun.jsp
http://tr.wikipedia.org/wiki/Elektronik_imza

Türkiye Noterler Birliği Resmi Web Sitesi
http://www.tnb.org.tr/

e-Türkiye’nin Oluşumunda Vazgeçilmez Kurum e-Noter
http://www.turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=9354

TAKİP İÇİN : Yazdığım Kitaplar | Youtube | Twitter | Instagram



4 YORUMLAR

  1. Ciddi bir fikir cimnastiği olmuş.
    Gayet gerekli ve mantıklı bir çalışma olabilir.
    İcatları nasıl ihtiyaçlar doğuruyorsa, günümüz ihityaçları da bu yönde yenilikleri zorluyor.
    Tebrikler, gayet hoş bir yazı olmuş.

  2. Gerekli! Bir programcı olarak bu işlerin zorluğunu biliyorum. Yazdığınız bir programa patent almak ve onu notere tastikletmek işkence! Bu konuda aciliyetle bir çözüm üretilir inşallah. Saçma sapan teknikler kullanılıyor.

  3. Merhaba,

    Aslında bahsettikleriniz bölüm bölüm de olsa çeşitli kamu kurumları tarafından uygulanmakta:

    -Vergi mükellefleri beyannamelerini internetten tahakkuk ettirip, barkodlu tahakkuk fişi ile işlem yapabiliyor.

    -İşçi çalıştıranlar hemen hemen her türlü bildirimlerini internet üzerinden yapıyor ve karşılığında barkodlu belgeler alıyorlar.

    -Vergi ödemeleri internetten kredi kartı veya banka havalesi ile yapılabiliyor. Ödeme alındılarını da yine kendi bilgisayarlarında muhafaza edilebiliyor. (Yalnız paypal sisteminin henüz Türk bankacılık sistemine adapte edilmemiş olduğu ve fakat bir an önce adaptasyonun gerçekleştirilmesi gereği de aşikardır.)

    -Vergi borcu olmadığına dair belge, mükellefiyet yazısı gibi resmi belgeler internetten alınabiliyor.

    Tek tek saymama gerek yok, yapılabileceklerin tam listesi E-Devlet Rehberi’nde mevcut. Görülen o ki e-noterlik sistemine de oldukça yaklaşılmış. Yumuşak bir geçiş yapılabilir, hatta yapılmalıdır bence de.

    E-devlette okyanusun aşıldığına inanıyorum.

YORUMUNUZ NEDİR?

Yorumunuzu yazınız
İsminizi Yazınız