haruki murakami

Dünyaca ünlü ve Nobel alması eli kulağında denen bazı yazarları şaşılacak derecede geç keşfediyorum ve bunun için memnunum. Yazarın anlattıklarını bundan on sene önce okusam, hakkını vererek anlayamayacağımı da görüyorum. Bu senenin hediyesi ve keşfi olan yazarla, Haruki Murakami romanlarına yolculuğumu anlatıyorum.

Güncellendi: 13 Ocak 2021. Yazının yazılıp ilk yayımlanma tarihi:
8 Ağustos 2015

Okulumun kütüphanesinde İngilizce yazılmış kitapları inceliyordum. İngilizcemi canlı tutabilmek için her gün okurum. İngilizce okumam, konuşmamdan çok daha iyidir bu memleketteki bir çoğumuz gibi.

“Yeni Gelenler” rafında duran kapağı ilginç kitabı ilgiyle süzdüm. Haruki Murakami “Colorless Tsukuru Tazaki and His Years of Pilgrimage”  /

Renksiz Tsukuru Tazaki’nin Hac Yılları

Renksiz, sıfatıyla tanımlanmış bir adamın maceraları ne anlatırdı acaba? Kapak da güzeldi.

haruki murakami

Bir el ve parmakları. Her parmakta bir renk varken başparmakta bir metro istasyonu şeması. Kitabı ödünç aldım ve sade bir dili olduğunu gördüm.
Hikaye etkileyici idi. Birbirlerine tutkuyla bağlı 5 lise arkadaşını anlatıyordu. Dördünün soyadında Japonca renk isimlerinden biri vardı. Ancak kahramanımız olan Tsukuru, renk içermeyen bir isme sahipti. Kendisini grubun diğer yetenekli bireylerinin yanında tesadüfen aralarına karışmış ama her an birisi onu fark edip kovacak gibi tedirgin hissediyordu. Çünkü gruptaki diğer dört arkadaşı (ikisi kız ikisi erkek) piyano çalıyor, spor takımının kaptanlığını yürütüyor çeşitli becerilerle okullarında öne çıkıyorlardı. Ve üniversiteyi kazanmaları ile birlikte aniden bu dörtlü, kahramanımızı sert bir şekilde gruptan attılar.

TAKİBE ALIN:

X (Twitter) Takip Edebilirsiniz: 
twitter.com/ssonmez

Bilimkurgu okumayı seviyorsanız,
Starbul ilginizi çekecektir. www.starbul.com

Youtube Kanalım: 
www.youtube.com/suleymansonmez 


Şimdi, bu kısa başlangıçtan sonra söylemeyim ki, okurken konu çarpıcı çünkü açıklama yok,  neden yok ve hayatta tutunduğu dalı kaybeden, bunalıma giren bir genç var. Ama yine iyi dayandığı ve hayatına bir yön vermeye başladığı söylenebilir.

haruki murakami

Kitap sizi hemen esir alıyor. Oysaki, ne kimse kimseye bağırıyor, ne reyting yükselten silahlar var. Sadece insan var. Genç adamın içselliği ve olayların akışı sizi okumaya çekiyor. Sihirli bir anlatım gücü gibi.

Romanı bitirdiğimde bazı sorularıma cevap almış, bazılarına alamamıştım. Bu beni iyice etkiledi. Genelde roman yazarları okur baskısı ile mutlaka bir sona ulaşırlar. İyi ya da kötü olaylar aydınlanır her şey ortaya çıkar, ya mutlu son, ya dramatik ağlatan bir final.

Siz de bilirsiniz ki, gerçek hayat böyle değildir. Birileri sizi gösterip bir şey konuşur ömür boyu öğrenemezsiniz ne dediklerini, biri aniden çıkar gider, belki de ölene dek nedenini çözemezsiniz. Hayat sonuçlanamayan gerçek öykülerle, dramlarla veya aşklarla doludur. İşte yazarı bu nedenle sevdim. Sonraki kitaplarında da, anlattığı en garip, aklın kabul etmekte zorlandığı bir olay bile olsa, gayet olağan abartmadan sakince anlatıyordu. Ne bir ikna çabası, ne seni aldatmaya çalışma, ne de kitabını sattırma gayreti. Daha çok, anlattığı karakterli tanımak ve onlarla yaşamak sarsıcı bir etki yapıyordu.

1Q84

1q84 cover kapak haruki murakami

Peşinden acaba hangi kitabını okuyayım diye düşündüm. Güzel bir kitap listesi vardı. Bu kitabın adı ilgimi çekti. Önce IQ (zeka) 84 gibi okudum. Sonra 1984 yılına ve ünlü romana gönderme yaptığını sezdim. Böylece kitaba başladım. Kalınca bir roman olması başta hiç sorun çıkarmadı. Hikaye ilgi çekici olduğu için süratle okudum. Sadece son kısmı biraz tekrarlı anlatım olarak buldum ama kafaya takmadım. Zaten bizde tek cilt yayınlanan bu kitap Japonya’da 3 ayrı cilt olarak yıllar içinde basılmış.

Peki ne anlatıyor fazla konuyu açık etmeden anlatacak olursak, spor hocası olan kadın kahramanımızın bir yolculuğu ile başlıyor. Ortalama hikayeler yazan ve dershanede Matematik öğretmenliği yapan bir genç adam, herkesi ürpertecek güçte bir roman yazan genç kız, bu romanı düzelttirip yeniden yazdırmak isteyen bir editör, kadınlara uygulanan şiddetle mücadele eden zengin bir kadın ve herkesi kesiştiren doğaüstü olaylar dizisi.

Çok sürükleyici bir macera olarak başladı ve bitti. Filmi yapılmalı. Tarifler tasvirler. Çocukların gözüyle ailelerin onlara çektirdikleri. Aşkın garip bir yolla kendine yol bulması. Paralel evrenler ve AY.

Çok anlatmıyorum okumak isteyenleri düşünerek ama büyük bölümünü keyifle okudum. Sıkıldığım kısımları da hoşgördüm geçti. Eserin bütünlüğü için eşsiz bir eser denebilir. Elbette olaylar 1984 yılında Japonya’da geçiyor.

Yaban Koyununun İzinde

haruki murakami

Kitabın adı bile ilk okuduğumda güldürdü. Yani neden böyle bir isim seçer dedim yazar kendi kendime. Hikaye eşinin terkettiği bir adamın boşluğunda başladı ve garip bir kulak aşkı evet yanlış okumadınız kulak aşkı ile sürdü. Ardından süratli bir macera ile tüylerimi diken diken eden bir finalle bitti. Gülünecek bir hikaye değilmiş!

Koyun hikayede gerçekten bir yer tutuyor, hem varlık olarak, hem de metafor olarak.

Kitapta en şaşırdığım, 2. Dünya Savaşı’nda Japon askerlerine yünlü sıcak üniformalar ve parkalar gerekene dek, bu Japon halkının doğru dürüst koyun falan görmemiş, beslememiş olması. Bence oldukça enteresan göndermeler vardı.

Sahilde Kafka

kafka on the shore haruki murakami
Görsel: https://www.flickr.com/photos/jumblebee/

Ünlü yazar Kafka’yı çoğu Türk okur Dönüşüm hikayesi ile tanır. Hani birgün uyandığında hamamböceği olan Gregor Samsa’nın iç parçalayan alegorik öyküsü. Ailede çocuk olarak kabul edilmeme, sevilmeme duygularını olabildiğine hissedersiniz. (Zaten yazarın gerçek hayatında babası ile yaşadığı mutsuz çocukluk bunun temelini teşkil etmiştir.)

Ancak kitabın bununla tam bir bağı yok. Hikayenin 15 yaşındaki genç kahramanı evden kaçmaya karar verdiğinde kolayca tanınmamak için bu adı seçmiştir kendisi için. Japonya’daki kaçışı, kısa sürede bir yol öyküsüne dönüşürken, yolculuğu huzurlu bir özel kütüphanede bitecektir. Kendisini bekleyen olay örgüsüne ulaştığında, kendisini bekleyen maceralar başlı başına bir insanın büyüme ve kim olduğunu arayış öyküsüdür. Hikayenin beri tarafında ise 2. Dünya savaşını ve olağandışı olaylarla bağı olan son derece sevimli bir amcayı görürüz. İmkanım olsa amcaya yılanbalığı ısmarlar ve o kendine özgü “Bendeniz”li naif konuşmasını keyifle dinlerdim 🙂 Kediler bu öyküde baştacıdır ayrıca. Kediseverlerin ayrı bir heyecanla ve zaman zaman gülerek okuyacağına eminim.

Zemberekkuşu’nun Güncesi

zemberek kuşunun güncesi haruki murakami

Bu kitabı en çok sevdiklerim arasına alma sebebim kahramanın yaşadığı mahalleyi ve yan karakterleri ete kemiğe bürünmüşçesine anlatma becerisi. Neredeyse duygulandım kitap bitince. Sürekli kitap okuyan biri olarak her kitapla böyle duygusal bir bağ kuramıyorum. Her hikayeye inanamıyorum da.

Ancak eşini seven bir koca, sıradan ve önemsiz hayatta da başarısız bir insan olarak görünmesine karşın, onu geri kazanabilmek için en akla gelmeyen işlere dalması beklenmeyen bir davranıştı. Hikayeye dahil olan altıncı yetileri iyi, çeşitli karakterlerin paldır küldür ifadeleri ve cinsel dışavurumları hepsi ayrı bir tuhaftı. Ama hikaye ilerledikçe yerlerine oturdu olan bitenler.

Bu kitabı okuyanlar için su kuyuları bir daha asla aynı olmayacaktır!

İmkansızın Şarkısı

Norwegian Wood haruki murakami

Halen okumaktayım. Siz belki de bu yazıyı okuduğunuzda ben çoktan bitirmiş olacağım.
Genç yaşta sevdiklerini / arkadaşlarını kaybeden, bir genç kız ile bir genç erkek ve aralarında ölmüş olan arkadaşlarının ortak anıları ve daha pek çok şey.
Kitapta yaşadığım ilginç bir anekdotu anlatmak istiyorum. Hikayede küçük bir kısımda, iki arkadaşın sırf belli bir kitabı okudukları için arkadaş olması anlatılıyor. Kahramana bir genç gelip “o kitabı okuyan kişi iyi ve akıllı adamdır arkadaş olmalıyız.” anlamında sözler söylüyor. Bu karizmatik arkadaşın üstünde durduğu kitabı merak ettim. Adı “Muhteşem Gatsby” ve yazarı da F. Scott Fitzgerald belki filmini izlemişsinizdir. Yakınlarda çekilmişti. Leonardo DiCaprio oynamıştı. Elbette kitabın anlatım dili ve 1920’lerdeki Amerikan rüyasını tasvir gücü, bol partili zenginli düşsel peri hikayesindeki eleştirel yapısı, aşkın düşünüldüğü gibi menfaatlere kapalı olup olmadığı ve umutsuzca bir hayali gerçekleştirmeye çalışan aşığı anlatışı unutulmazdır.

İmkansızın Şarkısı’nı okumaya ara verip önce Muhteşem Gatsby kitabını okudum bitirdim ve böylece hikayedeki iki arkadaşın neden bahsettiklerini ve kitabı neden bu denli övdüklerini anladım. (Bu arada büyük bir bahtsızlık mı diyeyim, yabancı dil öğreten liselerde ve okullarda neredeyse mecburi kitap seçildiği için gençlerimizin çoğu kitabı sınavda geçilecek bir metin gibi okumuş. Ancak yıllar geçtikçe anlatılanların derinliği üstünde düşünebilmişler. Eğer yanlış bilmiyorsam dünyanın en çok okunan, basılan romanı olduğu da söyleniyor)

haruki murakami kitaplari

 

Bir Haruki Murakami Romanının Anatomisi (İngilizce)

haruki murakami Romanının Anatomisi

Kaynak: NY Times

Murakami’nin kitaplarında insanı meraka teşvik eden budur. Size bir şarkıdan bahseder. Önce aldırmazsınız. Sonra dayanamaz cep telefonunuzda Spotify ya da Youtube’u açıp aratırsınız ve okurken bir yandan bahsedilen müzikleri dinlersiniz. İşte o zaman kitabın dokusuna ve ruhuna ulaşırsınız.

Japanese author Haruki Murakami close up. Berlin, GERMANY - 17/10/2010/Credit:ENGELSMANN/CARO FOTOS/SIPA/1011071716
Haruki Murakami – Credit:ENGELSMANN/CARO FOTOS/SIPA/1011071716

Kitaplarında Geçen Müzikleri Buradan Okurken Dinleyebilirsiniz

Okuma sıramdaki diğer kitapları

  • Haşlanmış Harikalar Diyarı ve Dünyanın Sonu
  • Sınırın Güneyinde Güneşin Batısında
  • Koşmasaydım Yazamazdım

ÖNEMLİ NOT: Bu kitapların neredeyse hiçbirisi 18 yaşından küçüklerin okuması için uygun değildir. Yer yer sinemalardaki filmlerde olduğu gibi şiddet, korku ve cinsellik içerebilir. Yazar, hayatı olduğu gibi anlattığından belgeselci bir yazarın sansürsüz diline sahiptir.

Haruki Murakami
(Japonca: 村上春樹)(d. 12 Ocak 1949, Kyoto )

Japonya’nın 20. yüzyıldaki en önemli ve popüler yazarlarından birisidir.

Yaşamı

1949 yılında Japonya’nın Kyoto kentinde dünyaya geldi. Babası bir Budist din adamı olan Haruki gençliğinin büyük bir bölümünü Kobe’de geçirdi. Üniversite öğrenimini Tokyo’daki Vaseda Üniversitesi’nde tamamlayıp 1975’te mezun oldu. 1986 – 1995 yılları arasında ülkesinden uzakta Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşadı.

Yazarın ilk kitabı olan “Kaze no uta o kike” Gunzou Edebiyat Ödülü’nü aldı (1979). Bu eseri takiben yazar “Hitsuci o meguru Booken” (1982) isimli romanını yazdı. Yazar bu eseriyle de Yeni Yazarlar Noma Edebiyat Ödülünü aldı. Ödül alan iki kitaptan sonra “Sekai no ovari to haado boirudo” (1985) geldi ve bu kitap da Tanizaki Ödülü’nü kazandı. Fakat yazarı dünyaya tanıtan ve kendinden söz ettiren kitabı tam 16 dile çevrilmiş olan “İmkânsızın Şarkısı (Norvei no Mori)” (1987) olmuştur. 1995’te yayımlanan “Zemberekkuşu’nun Güncesi” kitabı ile ertesi yıl da Yomiuri Edebiyat Ödülünü kazandı.

fe4-1

Haruki günümüzde Amerikan kültürünün etkisi altında kaldığı ve aşırı Batıcı olduğu eleştirilerine maruz kalmaktadır. Fakat yine de Japonya’nın XX. yüzyıldaki en büyük yazarlarından biri olarak kabul edilir.

Yazarın tüm kitapları Türkçeye Japonca aslından Hüseyin Can Erkin tarafından çevrilmiştir. Bu bizim için bir şans kaliteli çeviri. (Fransızcadan Türkçeye çevrilen “İmkansızın Şarkısı” hariç)

Haruki Murakami’nin Türkiye’de Yayımlanmış Kitapları

Kitabın adı Yayım Tarihi Türkiye’de Yayım Tarihi
Rüzgârın Şarkısını Dinle 1979 Mayıs 2018
Pinball 1973 1980 Kasım 2020
Fırın Saldırısı 1981 Eylül 2017
Yaban Koyununun İzinde 1982 Ekim 2008
Haşlanmış Harikalar Diyarı ve Dünyanın Sonu 1985 Ocak 2011
İmkânsızın Şarkısı 1987 Ekim 2004
Dans Dans Dans 1988 Ağustos 2020
Uyku 1992 Ağustos 2015
Zemberekkuşu’nun Güncesi 1997 Haziran 2005
Sputnik Sevgilim 1999 Temmuz 2016
Sınırın Güneyinde, Güneşin Batısında 2000 Temmuz 2007
Sahilde Kafka 2002 Ekim 2009
Karanlıktan Sonra 2004 Mayıs 2017
Tuhaf Kütüphane (Çocuk kitabı) 2005 Aralık 2016
Koşmasaydım Yazamazdım 2008 Aralık 2013
1Q84 2009-10 Nisan 2012
Renksiz Tsukuru Tazaki’nin Hac Yılları 2013 Ekim 2014
Kadınsız Erkekler (Hikâye seçkisi) 2014 Ocak 2016
Kumandanı Öldürmek 2017 Kasım 2018
Birinci Tekil Şahıs 2020 Kasım 2021

 

author-desk

Yazarın çalışma ortamı. Arka raflarda binlerce plak var. Çalışırken dinlediği müzikler.
http://www.harukimurakami.com/author

1Q84 Japonca – Türkçe Çevirmen İle Röportaj

KAYNAKÇA

Haruki Murakami Resmi Web Sitesi
http://www.harukimurakami.com/

https://tr.wikipedia.org/wiki/Haruki_Murakami

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Wind-Up_Bird_Chronicle
https://en.wikipedia.org/wiki/A_Wild_Sheep_Chase
https://en.wikipedia.org/wiki/Kafka_on_the_Shore
https://en.wikipedia.org/wiki/Colorless_Tsukuru_Tazaki_and_His_Years_of_Pilgrimage
https://en.wikipedia.org/wiki/1Q84
https://en.wikipedia.org/wiki/Norwegian_Wood_(novel)

EkşiSözlük Ve Sayfalarca Düşünce
https://eksisozluk.com/haruki-murakami–286131

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/136217/Haruki_Murakami_nin_yeni_romani___Renksiz_Tsukuru_Tazaki_nin_Hac_Yillari_.html

murakami_run32

Koşmasa, yazamayacağını bir kitapla anlatan sporcu yazar…

TAKİP İÇİN : Yazdığım Kitaplar | Youtube | Twitter | Instagram



YORUMUNUZ NEDİR?

Yorumunuzu yazınız
İsminizi Yazınız